Κλιματική Αλλαγή, αναγέννηση των καμένων δασών και οι “χρήσιμες” πυρκαγιές

Από την εκκαθάριση νεκρών φύλλων και δέντρων έως την πυροδότηση της διαδικασίας αναγέννησης των δασών και τον εμπλουτισμό του εδάφους με μεταλλικά στοιχεία οι δασικές πυρκαγιές -όταν προκύπτουν με φυσικό τρόπο και όχι από εμπρησμό- έχουν ορισμένες θετικές συνέπειες για τα δασικά οικοσυστήματα.

Παρόλα αυτά, οι αυξανόμενες θερμοκρασίες και οι ξηρασίες που ενσκήπτουν λόγω Κλιματικής Αλλαγής αναμένεται να δυσχεράνουν τη δυνατότητα αναγέννησης της χλωρίδας μετά από δασικές πυρκαγιές.

Σύμφωνα με ερευνητές του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Όρεγκον (OSU), ο περιορισμός της υγρασίας είναι ένας από του βασικούς περιοριστικούς παράγοντες στην αναγέννηση των κωνοφόρων δέντρων μετά από μεγάλες πυρκαγιές, ιδίως σε ξηρές περιοχές σε χαμηλά υψόμετρα.

Ως αποτέλεσμα η αναγέννηση των δασών σε ξηρές περιοχές καθίσταται αργή και αβέβαιη.

Η έρευνα διεξήχθη στις ΗΠΑ και συγκεκριμένα σε δασική περιοχή του Όρεγκον που πριν από μια μαζική πυρκαγιά το 2002 φιλοξενούσε πεύκαponderosa, ορισμένα έλατα Ντάγκλας και άλλα είδη.

“Μια δεκαετία μετά την πυρκαγιά δεν παρατηρήθηκε αναγέννηση των δέντρων σε χαμηλότερες και ξηρότερες περιοχές του δάσους” σημειώνει ο Έρικ Ντόντσον, ερευνητής στο Τμήμα Δασικών Οικοσυστημάτων και Κοινωνίας του πανεπιστημίου.

“Μερική αναγέννηση παρατηρήθηκε σε μεγαλύτερα υψόμετρα, όπου τα επίπεδα υγρασίας είναι υψηλότερα. Ωστόσο, στα χαμηλότερα υψόμετρα θα περάσει καιρός για να ξαναγεννηθεί το δάσος, αν τα καταφέρει ποτέ”, προσθέτει.

Η κατάσταση αναμένεται να επεκταθεί σε πολλές περιοχές της δυτικής Βόρειας Αμερικής στο μέλλον, ενώ η δημιουργία νέων δασών θα καθυστερήσει ή θα γίνει αδύνατη. Κι ενώ τα ώριμα δέντρα έχουν βαθιές ρίζες στο έδαφος, πράγμα που τους επιτρέπει να βρίσκουν νερό, τα νεαρά φυτά θα επιβιώσουν δύσκολα λόγω του ανταγωνισμού από τη χαμηλή βλάστηση, θάμνους και χόρτα.

Η αδυναμία αναγέννησης των δασών ενέχει σοβαρές προεκτάσεις σχετικά με τα δασικά οικοσυστήματα, συμπεριλαμβανομένης της αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα, της προστασίας των βιοτόπων της άγριας ζωής και της ενίσχυσης του φαινομένου του θερμοκηπίου.

Οι μέθοδοι αποκατάστασης των δασών περιλαμβάνουν την αραίωση και τους ελεγχόμενους εμπρησμούς, με στόχο τη μείωση της έντασης των πυρκαγιών, την αύξηση του ποσοστού επιβίωσης των δέντρων την επαύριο της πυρκαγιάς και την ύπαρξη εδαφών για την αναγέννηση νέων δέντρων.

Προτεραιότητα για την εφαρμογή των παραπάνω μεθόδων πρέπει να δοθεί στις ξηρές περιοχές λένε οι επιστήμονες.

Η μελέτη υποστηρίζει επίσης ότι μεγαλύτερα υψόμετρα, με μεικτά κωνοφόρα δάση σε συνθήκες υψηλότερης υγρασίας έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα αναγέννησης σε σύγκριση με τα δάση που βρίσκονται σε χαμηλά υψόμετρα.

Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση “Forest Ecology and Management”.

econews