Υγιεινή και Ασφάλεια στην εργασία Θερμική καταπόνηση

Υγιεινή και Ασφάλεια στην εργασία: Θερμική καταπόνηση

Για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης λόγω των υψηλών θερμοκρασιών και προκειμένου να διασφαλισθεί η τήρηση των μέτρων για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, σας υπενθυμίζουμε τις οδηγίες για α) την περιγραφή των ομάδων εργαζομένων υψηλού κινδύνου, β) τα απαιτούμενα τεχνικά μέτρα που πρέπει κατά περίπτωση να λαμβάνονται από τους εργοδότες, γ) τις τεχνικές και οργανωτικές οδηγίες για τις μετρήσεις της θερμοκρασίας και της υγρασίας στους χώρους εργασίας και δ) τη διενέργεια τόσο προληπτικών, όσο και κατασταλτικών ελέγχων από την Επιθεώρηση Εργασίας, σύμφωνα με το Ν. 1568/1985, τις υπ. αριθμ. 130329/1995, 130427/1990, 140120/1989 Εγκυκλίους του Υπουργείου Απασχόλησης & Κοινωνικής Προστασίας, το υπ. αριθμ. 53952/16-4-2009 έγγραφο του Υπουργείου Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης και τις σχετικές προβλέψεις Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας .

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΕ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΑΥΣΩΝΑ
Οι οδηγίες αυτές ενδιαφέρουν όλους τους εργαζόμενους που απασχολούνται σε υπαίθριες κυρίως εργασίες.
Θερμική καταπόνηση εργαζομένου εμφανίζεται όταν το άμεσο περιβάλλον εργασίας του είναι πολύ θερμό και σε συνδυασμό με κοπιαστική ή μη εργασία μπορεί να επιφέρει

1.    σημαντική μείωση παραγωγικότητας ή μείωση της προσοχής που απαιτείται για την αποφυγή ατυχήματος

2.    αίσθηση δυσανεξίας ή ακόμη και βλάβη στην υγεία του εργαζομένου. Μία τέτοια κατάσταση μπορεί να υπάρξει σαν συνέπεια καύσωνα το καλοκαίρι.

Καύσωνας είναι το φαινόμενο όπου η θερμοκρασία του αέρα που περιβάλλει το χώρο εργασίας είναι δυνατόν να προκαλέσει κατάσταση θερμικής καταπόνησης.
Οι παράγοντες που καθορίζουν τη θερμική καταπόνηση είναι:

·       Θερμοκρασία ξηρού θερμομέτρου

·       Σχετική υγρασία

·       Ταχύτητα αέρα

·       Ακτινοβολία

·       Βαρύτητα εργασίας

·       Ενδυμασία

·       Κατάσταση της υγείας του.

·       Εγκλιματισμός εργαζομένου: είναι η φυσιολογική διαδικασία που επιτρέπει την προσαρμογή στο θερμό περιβάλλον μέσω της μείωσης του βασικού μεταβολισμού, της αύξησης της εφίδρωσης και της μείωσης απώλειας ηλεκτρολυτών (άλατα) με τον ιδρώτα. Ο εγκλιματισμός επιτυγχάνεται εντός 7-10 ημερών.

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΥΣΩΝΑ
Μυϊκές συσπάσεις (κράμπες των θερμαστών). Προκαλείται από την έντονη απώλεια αλάτων και υγρών λόγω εφίδρωσης. Εμφανίζονται εντονότερα αν ο εργαζόμενος έχει πιει πολύ νερό χωρίς όμως να αναπληρώνει και τα άλατα. Η πάθηση δεν θεωρείται επικίνδυνη. Εμφανίζεται απότομα και έχει τα ακόλουθα συμπτώματα:

·       Έντονοι πόνοι και σπασμοί των κοιλιακών και σκελετικών μυών

·       Το δέρμα είναι ωχρό και υγρό.

ΘΕΡΜΙΚΗ ΕΞΑΝΤΛΗΣΗ (κατάρρευση από τη ζέστη).
Προκαλείται από την υπερβολική απώλεια νερού και άλατος από το σώμα.
Συμπτώματα:

·       Εξάντληση, ατονία, αδυναμία και ανησυχία του πάσχοντος

·       Θολή όραση

·       Πρόσωπο ωχρό, δέρμα κρύο και κολλώδες

·       Άφθονη εφίδρωση

·       Γρήγορη και επιπόλαιη αναπνοή

·       Σφυγμός γρήγορος και αδύνατος

·       Θερμοκρασία φυσιολογική ή πέφτει

·       Κεφαλαλγία, κούραση, ίλιγγος, ναυτία

·       Επώδυνοι μυϊκοί σπασμοί των κάτω άκρων και της κοιλιάς

·       Η κατάσταση μπορεί να φθάσει μέχρι και λιποθυμία

·       Η κατάσταση χειροτερεύει αν εμφανιστούν διάρροια και εμετοί.

ΘΕΡΜΟΠΛΗΞΙΑ
Προκαλείται από άνοδο της θερμοκρασίας του σώματος λόγω αδυναμίας αποβολής θερμότητας όταν η εφίδρωση για κάποιους λόγους εμποδίζεται. Εμφανίζεται αιφνίδια με τα εξής συμπτώματα:

·       Εξάντληση και ανησυχία του πάσχοντος

·       Κεφαλαλγία, ίλιγγος και υπερβολική αίσθηση ζέστης

·        Έντονη δίψα και ξηροστομία

·       Δέρμα ζεστό, κόκκινο (έξαψη) και ξηρό

·       Σε σοβαρές περιπτώσεις εμφανίζονται ερυθρά στίγματα

·       Σφυγμός ταχύς και έντονος

·       Πίεση ελάχιστα ανεβασμένη

·       Αναπνοή γρήγορη βαθιά και θορυβώδης

·       Μυϊκές συσπάσεις, κράμπες, παροξυσμοί και εμετός

·       Αιφνίδια απώλεια συνειδήσεως, που γρήγορα γίνεται βαθιά

·       Κώμα, θάνατος.

ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
Η αντοχή στο θερμικό στρες είναι μειωμένη στους εργαζόμενους, που παρουσιάζουν κάποιο από τα παρακάτω προβλήματα υγείας:

·       Καρδιοπάθειες

·       Κάποιες πνευμονοπάθειες (με αναπνευστική ανεπάρκεια, πνευμονικό εμφύσημα, άσθμα).

·       Σακχαρώδη διαβήτη

·       Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

·       Διαταραχές ηπατικής λειτουργίας

·       Δυσλειτουργία του θυρεοειδούς

·       Υπέρταση (που δεν ελέγχουν)

·       Αναιμία (συγγενείς αιμοσφαιρινοπάθειες)

·       Ψυχικά νοσήματα υπό θεραπεία

·       Νοσήματα του κεντρικού νευρικού συστήματος

·       Δερματοπάθειες μεγάλης έκτασης

·        Παχυσαρκία (30% πάνω από το κανονικό βάρος).

·       Λήψη ορισμένων φαρμάκων

·       Γενικές καταστάσεις

·       Γυναίκες σε περίοδο κύησης

·       Εργαζόμενοι που δεν έχουν εγκλιματισθεί (π.χ. νέοι εργαζόμενοι, άτομα που επιστρέφουν από ασθένεια ή διακοπές).

ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ
Ισορροπία υγρών και αλάτων

·       Άφθονο δροσερό νερό, περισσότερο από όταν διψάμε.

·       Αν δεν έχει εγκλιματισθεί ο εργαζόμενος και ιδρώνει πολύ, να ρίχνει αλάτι στο νερό (η μύτη ενός κουταλιού σ’ ένα μπουκάλι του λίτρου).

·       Απαγορεύονται λιπαρά και βαριά γεύματα, απαγορεύονται οινοπνευματώδη.

·       Άφθονα φρούτα και λαχανικά.

Ενδυμασία

·       Να μην μένει ακάλυπτο το σώμα όταν κάποιος εργάζεται στον ήλιο ή σε επιφάνειες που ακτινοβολούν.

Υπαίθριες εργασίες

·       Πάντα καπέλο ή κράνος στο κεφάλι.
Α. Οργανωτικά μέτρα

1.    Δημιουργία διαλειμμάτων κατάλληλης διάρκειας, για τη μείωση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων.

2.    Διάθεση στους εργαζόμενους πόσιμου δροσερού νερού (10°-15° C). 4. Προγραμματισμός των εργασιών που καταπονούν θερμικά, εκτός ωρών θερμοκρασιακής αιχμής.

ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ
Αν παρουσιάσει κάποιος συμπτώματα όπως: δυσφορία, εξάντληση, ίλιγγο, κράμπες κ.λπ. να κληθεί αμέσως ιατρική βοήθεια. Μέχρι να έλθει βοήθεια κάνουμε τα κάτωθι :

·       Ξαπλώνουμε τον ασθενή σε σκιά και σε δροσερό μέρος. Του αφαιρούμε τα πολλά ρούχα.

·       Ψύχουμε το σώμα του με δροσερό νερό ή βρεγμένα ρούχα.

·       Φτιάχνουμε αλατούχο δροσερό νερό (ένα κουταλάκι αλάτι σε κάθε ποτήρι νερό) και δίνουμε στον ασθενή μισό ποτήρι κάθε τέταρτο της ώρας επί μία ώρα (ή μέχρι εξαφάνισης των συμπτωμάτων). Επιπλέον γουλιά-γουλιά να πίνει δροσερό νερό.

·       Αν λιποθυμήσει το τοποθετούμε σε ασφαλή θέση ανάνηψης (μπρούμυτα με το κεφάλι προς την πλευρά όπου το χέρι και το πόδι πρέπει να είναι αναδιπλωμένα).

Πηγή: http://iatroi-ergasias.gr http://www.kepea.gr

 Προσαρμογή για το firemastersface Χ. Ζαφειρίου