Κάθε κράτος οφείλει να λαμβάνει όλα εκείνα τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να θεωρείται ποινικά υπεύθυνο κάθε πρόσωπο που τελεί, διατάζει, παραγγέλλει ή υποκινεί την τέλεση ή αποπειράται να τελέσει ή να συμμετέχει ή να είναι συνεργός σε μια αναγκαστική εξαφάνιση, αναφέρει ο Επίτροπος Εθελοντισμού και Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων Γιάννης Γιαννάκη σε μήνυμά του για τη Διεθνή Ημέρα Εξαφανισμένων που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 30 Αυγούστου.
Επίσης, αναφέρει, υποχρεούται να διεξάγει ενδελεχή και αμερόληπτη έρευνα, να λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο καταγγέλλων, οι μάρτυρες, οι συγγενείς του προσώπου που έχει εξαφανισθεί και ο συνήγορος υπεράσπισής τους, καθώς και τα πρόσωπα που συμμετέχουν στην έρευνα, προστατεύονται από κάθε κακομεταχείριση ή εκφοβισμό.
«Διεθνείς Οργανισμοί, Εθελοντικές και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις ενώνουν τις δυνάμεις τους, ώστε να ενημερώσουν, να ευαισθητοποιήσουν και να αναδείξουν το φαινόμενο της αναγκαστικής εξαφάνισης. Το έργο τους θα πρέπει να τυγχάνει αναγνώρισης και ενίσχυσης από Κυβερνήσεις, Φορείς, ΜΚΟ και κοινωνία των πολιτών αφού το αίσθημα της ανασφάλειας και του φόβου που δημιουργεί η αναγκαστική εξαφάνιση δεν περιορίζεται μόνο στους στενούς συγγενείς των εξαφανισθέντων, αλλά επίσης επηρεάζει τις κοινότητες και την κοινωνία στο σύνολό της», αναφέρεται.
Όπως σημειώνεται, η Διεθνής Ημέρα Εξαφανισμένων γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 30 Αυγούστου προκειμένου να επισύρει την προσοχή της διεθνούς κοινότητας για τη μοίρα των φυλακισμένων και υπό συνθήκες άγνωστες στους συγγενείς και τους νομικούς τους παραστάτες. Την ημέρα αυτή δίδεται η ευκαιρία να αποδοθούν οι οφειλόμενες τιμές στους διεθνείς οργανισμούς που προασπίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και ασχολούνται και με το θέμα των εξαφανισμένων κρατουμένων, όπως είναι η Διεθνής Αμνηστία, ο Ερυθρός Σταυρός και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Ως αναγκαστική εξαφάνιση θεωρείται η σύλληψη, η κράτηση, η αρπαγή ή η οποιαδήποτε άλλη μορφή στέρησης της ελευθερίας από όργανα του κράτους ή από πρόσωπα ή ομάδες προσώπων που ενεργούν με την άδεια, την υποστήριξη ή την συναίνεση του κράτους, η οποία ακολουθείται από άρνηση παραδοχής της στέρησης της ελευθερίας ή από απόκρυψη της τύχης ή του τόπου όπου βρίσκεται το εξαφανισμένο πρόσωπο. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο τέτοιες πράξεις είναι εγκληματικές και «καμία συνθήκη ακόμα και κατάσταση ή απειλή πολέμου δεν δικαιολογεί τη διάπραξη του εγκλήματος» . Πρόσθετα, «κανείς δεν υπόκειται σε αναγκαστική εξαφάνιση και καμία απολύτως εξαιρετική περίσταση, είτε κατάσταση πολέμου είτε απειλή πολέμου, εσωτερική πολιτική αστάθεια ή οποιαδήποτε άλλη δημόσια έκτακτη ανάγκη, δεν μπορεί να προβληθεί ως δικαιολογία για αναγκαστική εξαφάνιση» .
Μια αναγκαστική εξαφάνιση αποτελεί σοβαρή απειλή για το δικαίωμα στη ζωή και παραβιάζει μια σειρά θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ των οποίων: Το δικαίωμα στην ελευθερία και την ασφάλεια του ατόμου, το δικαίωμα στην ασφάλεια και την αξιοπρέπεια του ατόμου, το δικαίωμα στην οικογενειακή ζωή, το δικαίωμα να αναγνωρίζεται κανείς παντού ως πρόσωπο ενώπιον του νόμου, το δικαίωμα νομικής υπεράσπισης και το δικαίωμα για ανθρώπινες συνθήκες κράτησης.
Πηγή: ΚΥΠΕ