Στον
«πάγο» έχουν μπει οι δασικοί χάρτες της χώρας. Το έργο της σύνταξής τους, παρ’
ότι αποτελεί προϋπόθεση για την ολοκλήρωση μιας σημαντικής μνημονιακής
υποχρέωσης, του Κτηματολογίου, παραμένει στάσιμο. Στους διαδρόμους του
υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) πληθαίνουν
οι φωνές που μιλούν για σκόπιμο «μπλοκάρισμα» των διαδικασιών. Οπως λένε
χαρακτηριστικά στελέχη του υπουργείου, τον τελευταίο χρόνο «μαγειρεύονται»
ρυθμίσεις για τη νομιμοποίηση των αυθαίρετων οικισμών που έχουν χτιστεί μέσα σε
δάση και δασικές εκτάσεις. Οταν αυτές ψηφιστούν, θα γίνει και η επανεκκίνηση
της διαδικασίας σύνταξης και κύρωσης των δασικών χαρτών.
Τσιμέντο
και ετοιμότητα
Αλλωστε
αυτή είναι η «γραμμή» που έχει δώσει και η ομάδα τεχνικής βοήθειας της Task
Force για το ελληνικό Κτηματολόγιο (συμμετέχουν ειδικοί από την Ολλανδία, τη
Γερμανία, την Αυστρία και την Ισπανία). Οι ξένοι εμπειρογνώμονες έχουν
προτείνει στις υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ να προχωρήσουν στην «τακτοποίηση» των
παράνομων οικισμών που βρίσκονται σε περιοχές άλλοτε δασικές, όπου πλέον
κυριαρχεί το τσιμέντο, όπως είναι ο Αγιος Στέφανος στην Αττική. Ετσι,
ουσιαστικά μετακινώντας τα σημερινά όρια των δασικών εκτάσεων, θεωρούν ότι θα
προχωρήσει η κύρωση των δασικών χαρτών καθώς θα ξεπεραστεί το στάδιο των
αντιρρήσεων από τους πολίτες.
Εν
αναμονή των νέων ρυθμίσεων από το ΥΠΕΚΑ, στο τιμόνι της ΕΚΧΑ ΑΕ (Εθνικό
Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση ΑΕ) τοποθετήθηκε στις αρχές Μαρτίου από τον
υπουργό Περιβάλλοντος κ. Γιάννη Μανιάτη ο κ. Ηλίας Λιακόπουλος, ο οποίος ως
επικεφαλής των δασικών υπηρεσιών της Αττικής – ήταν γενικός γραμματέας
Αποκεντρωμένης Διοίκησης – δεν είχε διακριθεί για τον ζήλο του να προχωρήσει
την κύρωση των δασικών χαρτών.
Δεν
είναι τυχαίο ότι ως σήμερα έχει κυρωθεί μόνο το 1,12 % όσων δασικών χαρτών
έχουν εκπονηθεί στην Ελλάδα. Με άλλα λόγια, το ποσοστό των κυρωμένων χαρτών για
το σύνολο της χώρας είναι πολύ μικρότερο του 1%. Σε εξέλιξη βρίσκονται μελέτες
που καλύπτουν το 60% των δασικών οικοσυστημάτων της χώρας, ενώ για το υπόλοιπο
40% οι μελέτες ακόμη δεν έχουν δημοπρατηθεί. Και όμως τον περασμένο Φεβρουάριο
ο τέως πρόεδρος της ΕΚΧΑ κ. Δημήτρης Καλουδιώτης είχε δηλώσει στο «Βήμα» ότι ως
τις αρχές Μαΐου θα είχαν δημοπρατηθεί οι μελέτες για το υπόλοιπο 40% των
ελληνικών δασών. Είχε τονίσει μάλιστα ότι το 2016-2017 όλη η χώρα θα
«καλύπτεται» από δασικούς χάρτες.
Χιλιάδες
αντιρρήσεις
Η
σύνταξη των δασικών χαρτών ξεκίνησε το 2010 με ρύθμιση της τότε υπουργού
Περιβάλλοντος κυρίας Τίνας Μπιρμπίλη. Για την πρώτη ανάρτηση την ευθύνη είχε η
Κτηματολόγιο ΑΕ (σήμερα ΕΚΧΑ ΑΕ) και αφορούσε τρεις περιοχές στην Αττική, τον
Μαραθώνα, την Πεντέλη και τη Νέα Πεντέλη. Παρ’ όλα αυτά, σχεδόν τέσσερα χρόνια
μετά οι χάρτες για τις συγκεκριμένες περιοχές δεν έχουν οριστική κύρωση (έχουν
κυρωθεί μόνο τα τμήματα για τα οποία δεν έχουν εκφραστεί αντιρρήσεις) καθώς
είχαν κατατεθεί χιλιάδες αντιρρήσεις από πολίτες.
Στη
συνέχεια την ευθύνη είχαν αναλάβει οι Διευθύνσεις Δασών και ως τα μέσα του 2013
είχε αναρτηθεί μια σειρά δασικών χαρτών. Το περασμένο καλοκαίρι με την ψήφιση
του νέου νόμου για το Κτηματολόγιο (Ν. 4164/2013) οι διαδικασίες απλοποιήθηκαν
και η ευθύνη για τους δασικούς χάρτες πέρασε στην ΕΚΧΑ ΑΕ. Ωστόσο η διαδικασία
και πάλι δεν προχώρησε.
Ετσι,
η Ελλάδα, η τέταρτη χώρα σε δασικό πλούτο στην Ευρώπη, δεν διαθέτει δασικούς
χάρτες ακόμη. Σύμφωνα με τη δασική απογραφή του υπουργείου Γεωργίας, περίπου το
ένα τέταρτο της ελληνικής επικράτειας (25,5% ή 33.590.000 στρέμματα)
αποτελείται από δάση, τα οποία στην πλειονότητά τους είναι φυσικά. Επιπλέον, το
23,9% (31.540.000 στρέμματα) της χώρας καλύπτεται από δασικές εκτάσεις (δηλαδή,
εκτάσεις με πιο αραιή ξυλώδη ή πιο χαμηλή βλάστηση), οι οποίες σε κάποιες
περιπτώσεις αποτελούν υποβαθμισμένα δάση.
Φρένο
στην οικοπεδοποίηση των καμένων εκτάσεων
Η
ολοκλήρωση των δασικών χαρτών – η κατάρτισή τους προβλεπόταν ήδη από το
Σύνταγμα του 1975 – θα μπορούσε να καταφέρει γερό πλήγμα στη χειρότερη μορφή
αυθαίρετης δόμησης, εκείνης στις καμένες εκτάσεις.
Η
κύρωσή τους θα «φρέναρε» επίσης την επέκταση των οικισμών που έχουν χτιστεί
μέσα στα δάση. Είναι χαρακτηριστικό ότι περίπου το 30% των δασικών πυρκαγιών
οφείλεται σε κακόβουλο εμπρησμό που έχει στόχο την οικοπεδοποίηση. Αν το έργο
των δασικών χαρτών είχε ολοκληρωθεί, δεν θα ήταν εύκολα τα… παράνομα παιχνίδια.
Πάντως,
όσο οι χάρτες παραμένουν απλώς ευχολόγιο, το ΥΠΕΚΑ ενέκρινε και εφέτος τη
χρηματοδότηση των δασικών υπηρεσιών της χώρας με περισσότερα από 4 εκατ. ευρώ
προκειμένου να υλοποιήσουν το πρόγραμμα δασοπροστασίας για το 2014.
Στόχος
είναι, παρά την υποστελέχωσή τους, να μπορέσουν να ανταποκριθούν στα καθήκοντά
τους και κυρίως στην πρόληψη των δασικών πυρκαγιών, στον έλεγχο της λαθροθηρίας
και των καταπατήσεων.
Ετσι,
καθορίζονται ώρες υπερωριακής απογευματινής εργασίας (14.00 ως 22.00) και
απασχόληση τις Κυριακές και τις αργίες. Επιπλέον, στο πρόγραμμα δασοπροστασίας
προβλέπονται δαπάνες εκτός έδρας για οδοιπορικά, ημερήσιες αποζημιώσεις,
διανυκτερεύσεις, καθώς και δαπάνες για προμήθεια καυσίμων. Επιπλέον, όπως
αναφέρεται σε έγγραφο του ειδικού γραμματέα Δασών κ. Γιώργου Αμοργιανιώτη προς
τις δασικές υπηρεσίες, κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου η δασική αρχή
θα συνδράμει την Πυροσβεστική Υπηρεσία – εκπρόσωπός της θα πρέπει να μεταβαίνει
στον τόπο της πυρκαγιάς και να συνεργάζεται µε το πυροσβεστικό κλιμάκιο για την
αποτελεσματικότερη κατάσβεση της φωτιάς.
ΕΝΤΥΠΗ
ΕΚΔΟΣΗ
Δημοσιεύτηκε
στο ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ